ฝรั่ง

ฝรั่ง  มีถิ่นกำเนิดในอเมริกาเขตร้อน เป็นพืชที่เจริญเติบโตในสภาพภูมิอากาศทั่วไปในเขตร้อน และกึ่งร้อน ดังนั้น จึงสามารถเจริญเติบโตได้ดีในทุกภาคของประเทศไทย ฝรั่งเป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง มีกิ่งเหนียว มีทรงพุ่มสูง 3-5 เมตร สามารถให้ผลผลิตได้หลังปลูก 1 ปี เป็นพืชที่เจริญเติบโต และให้ผลผลิตสม่ำเสมอในท้องที่ที่มีแสงแดดทั่วถึง ถ้าต้องการปลูกเป็นการค้าต้องปลูกฝรั่งในแหล่งที่หน้าร้อนอากาศต้องร้อนเกิน 16 องศาเซลเซียส หน้าหนาวอากาศต้องไม่หนาวจนอุณหภูมิต่ำกว่า 7องศาเซลเซียส ฝรั่งสามารถปลูกได้ตั้งแต่ระดับน้ำทะเลแต่ไม่ควรปลูกในพื้นที่ที่มีความสูงเกิน 1,200 เมตร จากระดับน้ำทะเล ฝรั่งสามารถปลูกได้ในดินเกือบทุกชนิดมีความทนทานต่อความแห้งแล้งและสภาพน้ำขัง ทนต่อความเป็นกรดเป็นด่างตั้งแต่ 4.5-8.2 แต่ดินที่เหมาะสมกับการเจริญเติบโตของฝรั่ง คือดินร่วนปนทรายที่มีความอุดมสมบูรณ์สูงมีการระบายน้ำดี หากเป็นดินเหนียวควรยกร่องปลูก ฝรั่งนับจากดอกบานถึงผลแก่พร้อมที่จะเก็บเกี่ยวได้ใช้เวลาประมาณ 4-5 เดือน ผลผลิตประมาณ 170 ผล/ต้น/ปี โดยเฉลี่ยผลหนึ่งจะมีน้ำหนักประมาณ 300-500 กรัมฤดูกาลเก็บเกี่ยวปกติอยู่ในช่วงเดือน มีนาคม – พฤษภาคม (มากที่สุด) โดยปกติแล้วฝรั่งจะให้ผลผลิตเกือบตลอดทั้งปี

การปลูก

วิธีการปลูก  1. กิ่งพันธุ์ดีได้จากกิ่งตอน หรือกิ่งปักชำ

                     2. เตรียมหลุมปลูกขนาด กว้าง x ยาว x สูง = 50 x 50 x 50 เซนติเมตร

                     3. นำดินผสมกับปุ๋ยอินทรีย์ อัตรา 1 ต่อ 2 ส่วนให้เข้ากันเป็นอย่างดีแล้วกลบลง

                            หลุมที่เตรียมไว้ให้มีระดับสูงกว่าดินเดิม 10 เซนติเมตร

                     4. คุ้ยดินที่เตรียมไว้เป็นหลุมเล็ก ๆ

                     5. นำกิ่งพันธุ์ดีวางลงตรงกลางหลุม

                     6. ใช้มีดที่คมกรีดถุงจากก้นถุงมาถึงปากถุงทั้ง 2 ด้าน ดึงถุงพลาสติกออก โดย

                            ระวังอย่าให้ดินแตก กลบดินที่เหลือลงในหลุม กดดินบริเวณโคนต้นให้แน่น

                     7. ใช้หลักผูกยึดกิ่งพันธุ์ดีไว้เพื่อป้องกันต้นล้ม

                     8. รดน้ำตามทันทีให้พอชุ่ม

                     9. ควรหาทางมะพร้าวช่วยพรางแสงแดดให้กับฝรั่งจนกว่าต้นฝรั่งจะตั้งตัวได้

ระยะปลูก             ระยะปลูกที่เหมาะสม 3x4 เมตร

จำนวนต้นต่อไร่       จำนวนต้นประมาณ 120-150 ต้น/ไร่

การดูแลรักษา

การใส่ปุ๋ย           

   ควรแบ่งการใส่ปุ๋ยออกเป็น 3 ระยะ คือ

1. ระยะบำรุงต้น ใส่ปุ๋ยหลังเก็บเกี่ยวผลผลิตแล้ว ใส่ปุ๋ยเคมีสูตร 15-15-15 หรือ สูตร 16-16-16

2. ระยะบำรุงผล ใส่ปุ๋ยเมื่อฝรั่งติดผลเล็ก ๆ ใส่ปุ๋ยสูตร 15-15-15
3. ระยะปรับปรุงคุณภาพ ใส่ปุ๋ยเคมีก่อนเก็บเกี่ยว 3 เดือน และ 1 เดือน ตามลำดับ ด้วยปุ๋ยเคมีสูตร 13-13-21 หรือ 12-12-17

                  อัตราการใส่ปุ๋ยเคมี อัตราการใส่ปุ๋ยเคมีขึ้นอยู่กับอายุของฝรั่งโดยพิจารณาดังนี้

                           อัตราปุ๋ยเคมี = อายุ (ปี) หารด้วย 2x4 = กิโลกรัม/ต้น/ครั้ง และคงที่เมื่อทรงพุ่มชน กัน วิธีการใส่ปุ๋ยเคมี โดยหว่านปุ๋ยเคมีรอบ ๆ โคนต้นในแนวรัศมีทรงพุ่ม

  การให้น้ำ     

                     หลังปลูกฝรั่งแล้วต้องรดน้ำในช่วงแรกอย่างสม่ำเสมอจนฝรั่งตั้งตัวได้หลังจากนั้นให้สังเกตดูความชุ่มชื้น             ของดินถ้าดินแห้งมากต้องรีบให้น้ำ และถ้าฝนตกหนักควร ระบายน้ำออก ควรเว้นช่วงการให้น้ำขณะที่ฝรั่งกำลังจะออกดอก เมื่อติดผลแล้ว ควรค่อย ๆ ให้น้ำเพิ่มขึ้นตามความต้องการของต้นฝรั่ง

    การตัดแต่งกิ่ง               

       การตัดแต่งกิ่งมีวัตถุประสงค์ เพื่อรักษาขนาดผลให้ใหญ่อยู่เสมอ และทำให้ได้ผลผลิตที่แน่นอน เพราะฝรั่งพอกิ่งแก่ (อายุเกิน 3 ปี) ผลจะเล็กลง ดังนั้นควรตัดแต่งกิ่ง ฝรั่งทุกปี จะช่วยทำให้ฝรั่งเกิดกิ่งอ่อนและมีช่อดอกออกมาด้วย นอกจากนี้ยังมีประโยชน์อื่นๆ เช่น ทำให้ทรงพุ่มโปร่งได้สัดส่วน ลมพัดถ่ายเทได้สะดวก แสงแดดส่องได้ทั่วถึง ฯลฯ การตัดแต่งกิ่งฝรั่งต้นที่สมบูรณ์จะตัดแต่งกิ่งออกประมาณ 25-30% สำหรับต้นที่ไม่แข็งแรงควรตัดแต่งกิ่งก้านออกประมาณ 20% และควรตัดแต่งกิ่งหลังจากเก็บเกี่ยวผลผลิตแล้ว

การปฏิบัติงานอื่น ๆ 
1. การห่อผล

                        เพื่อป้องกันแมลงวันผลไม้ และบ่มผิวฝรั่งให้สวย นิยมใช้กับฝรั่งบริโภคผลสด มีวิธีการดังนี้

                                􀁏 ก่อนห่อผลฝรั่ง ควรพ่นสารเคมีเพื่อป้องกันเชื้อราและแมลงเสียก่อน

                                􀁏 เริ่มห่อผลฝรั่ง เมื่อผลฝรั่งมีขนาดเท่าลูกมะนาว หรือหลังดอกบานแล้ว 1เดือน

                                􀁏 วิธีการห่อ โดยการใช้ถุงพลาสติกใส่ของ มัดปากถุงกับขั้วของผลฝรั่งแล้วจึงใช้กระดาษหนังสือพิมพ์ห่อ                           ทับอีกครั้งเพื่อป้องกันแสงแดดทำลายผิวฝรั่ง

2. การปลิดผล

การปลิดผล มีความจำเป็นในสวนที่ผลิตฝรั่งเพื่อการบริโภคผลสด โดยจะปลิด

ให้เหลือประมาณ 2-3 ผล/กิ่ง แต่ถ้าต้องการให้ได้ผลที่มีขนาดใหญ่ และคุณภาพ

ดีควรปลิดผลให้เหลือเพียง 1 ผล/กิ่ง

การป้องกันกำจัดศัตรูพืช

1. โรคฝรั่งที่สำคัญ คือ โรคราสนิม การป้องกันกำจัด โดยการฉีดพ่นยาป้องกันกำจัดเชื้อรา เช่น มาแนบ และซีแนบ และโรคแอนแทรดโนส ฉีดพ่นด้วยยาป้องกันกำจัดเชื้อรา เช่น แคปแทน
2. แมลงที่สำคัญ คือ แมลงวันทอง ป้องกันโดยการห่อผลฝรั่งขณะที่ผิวยังแข็งมีสีเขียว และเพลี้ยแป้ง ป้องกันกำจัดโดยการฉีดพ่นด้วย พอสซ์ 20%

การเก็บเกี่ยวและการเก็บรักษา

การเก็บเกี่ยวผลฝรั่งควรเก็บเกี่ยวเมื่อผลแก่จัด นับตั้งแต่ดอกบานจนถึงแก่เก็บเกี่ยว

ได้ใช้เวลาประมาณ 4-5 เดือน โดยสามารถดูลักษณะของสีผล จากสีเขียวกลายเป็นสี

ขาวนวล และผิวมีลักษณะเต่งตึงเป็นมัน การเก็บเกี่ยวโดยใช้กรรไกรตัดให้ชิดขั้วผล

แล้วนำเข้าที่ร่ม แกะเอาถุงพลาสติกออก ทำความสะอาดผลฝรั่งแล้วนำไปบรรจุ

ภาชนะรอการจำหน่าย

ขอบคุณบทความ กลุ่มสื่อส่งเสริมการเกษตร ส่วนส่งเสริมและเผยแพร่

กรมส่งเสริมการเกษตร